Pani Joanna, uczestniczka e-kursu wideo „Jak prezentować dane?”, zadała pytanie nt. szablonu wykresu kaskadowego w Excelu, który jest dostępny na blogu. Brzmiało ono: Jak pokazać na nim wartości ujemne? Rzeczywiście, szablon wymaga w takiej sytuacji korekty formuł, a oczekiwany wykres znacznie szybciej uzyskamy w programie Excel 2016 lub za pomocą dodatku Sparklines for Excel. Oto przewodnik krok po kroku dla najnowszej wersji Excela.

Przygotowanie danych do budowy wykresu kaskadowego

Wykres kaskadowy jest często wykorzystywany do prezentowania przepływów. Punktem wyjścia w naszym przykładzie będzie tabela przedstawiająca rachunek zysków i strat, analogicznie jak w pierwszym artykule o wykresie kaskadowym. Zmodyfikowałem kilka pozycji, aby poddać wykres próbie na poprawność działania w przypadku wartości ujemnych.

Wstawianie wykresu kaskadowego

Zaznaczamy dane do wykresu, a następnie na karcie Wstawianie wybieramy wykres kaskadowy (dostępny jest dopiero od wersji Excela 2016).

Pierwsza, domyślna wersja naszego wykresu nie jest jednak tą ostateczną, ponieważ Excel nie wie, które wiersza mają podsumowania. Jest to o tyle ważne, że zbudowany domyślnie wykres kaskadowy będzie zawierał jedną kaskadę (góra-dół od początku do końcowe), my natomiast posiadamy kilka podsumowań.

Tworzenie sum pośrednich na wykresie kaskadowym

Aby prawidłowo zaznaczyć kolumny podsumowań, potrzebujemy kliknąć każdą z tych kolumn prawym przyciskiem i wybrać polecenie Ustaw jako sumę.

Prawidłowy wykres prezentuje się następująco:

Jak zmienić kolory wykresu kaskadowego?

Kolejnym wyzwaniem jest zmiana domyślnych kolorów wykresu na zielony (na plus) i czerwony (na minus). Ponieważ nasz wykres kaskadowy zawiera w Excelu tylko 1 serię danych, zmiana formatowania tej serii jest zmianą na wszystkich elementach na raz.

Nową cechę tego wykresu jest zmiana kolorów bezpośrednio na legendzie. W praktyce klikamy legendę dwa razy na elemencie Zwiększenie i wybieramy kolor dla tylko tego elementu. Niestety nie mamy możliwości rozbicia koloru podsumowania na ujemne lub dodatnie – co dla danych z naszego przykładu nie eksponuje straty netto. Możemy ją zaakcentować ręcznie, zmieniając kolor pojedynczej kolumny, ale najczęściej szukamy rozwiązań uniwersalnych, które nie będą wymagały ręcznego formatowania. Nie udało mi się też znaleźć sposobu na zmianę domyślnych nazw w legendzie (Zwiększenie, Zmniejszenie, Suma).

Wykres końcowy będzie miał prawdopodobnie problem z etykietami na osi x, a standardowych opcji formatowania tekst w nim brak…

Jak wstawić wykres kaskadowy poziomo (słupki zamiast kolumn)?

Nie ma takiej opcji domyślnie, a szkoda, ponieważ etykiety osi x na tym wykresie są pozbawione części formatowania i nie prezentują się dobrze. Jesteśmy zatem zmuszeni posłużyć się trikiem, poznanym w artykule nt. budowy wykresu pociskowego w Excelu do dashboardu menedżerskiego. A zatem usuwamy etykiety osi x (np. klawiszem Delete), legendę, obramowanie wykresu i etykiety danych, a następnie wklejamy komórki spod wykresu jako obraz połączony.

Niestety nie da się obrócić etykiet osi y o 270 stopni. Tak przygotowany wykres obracamy o 90 stopni i próbujemy wpisać w tabelę.

Pobierz szablon wykresu kaskadowego Excel 2016

Pobierz przygotowany przeze mnie szablon i wklej swoje dane: Wykres kaskadowy (waterfall chart) w Excelu 2016.