W 1983 r. Edward Tufte wprowadził termin Współczynnik Dane/Atrament (ang. data-ink ratio). Kiedy przedstawiane są dane liczbowe w formie drukowanej, część atramentu na każdej stronie zostaje zużyta w celu prezentacji danych, podczas gdy reszta na to, co danymi nie jest.
Definicja współczynnika Dane/Atrament
Tufte definiuje Współczynnik Dane/Atrament jako:
atrament zużyty w celu prezentacji danych (stanowiących nieusuwalny rdzeń grafiki)/cały zużyty atrament
lub
udział atramentu poświęconego na prezentację danych istotnych
lub
1 – udział atramentu, który może zostać usunięty bez straty informacji
Co więcej, Tufte stosuje ten współczynnik jako nadrzędną zasadę prezentacji danych, zalecając:
Maksymalizuj Współczynnik Dane/Atrament w granicach zdrowego rozsądku. Każda kropla atramentu wymaga uzasadnienia. I prawie zawsze uzasadnieniem powinno być to, że dodatkowy atrament prezentuje nowe informacje.
Ta zasada ma bezpośrednie zastosowanie przy projektowaniu wykresów i dashboardów, z jedną drobną korektą: dashboardy przedstawiane są na ekranie komputera, więc słowo „atrament” można zmienić na „piksel”.
Zatem projektując każdy wykres i dashboard powinniśmy stosować tę zasadę jako nadrzędną, realizując ją w dwojaki sposób.
1. Redukcja pikseli nie zawierających danych lub umniejszenie ich znaczenia
Pikselami , które łatwo usunąć są:
– trzeci wymiar,
– linie siatki na wykresach,
– znaczniki osi,
– etykiety danych,
– gradient dla kolumny czy tła,
– dekoracje, logo
– rozróżnienie kolorów, które nie ma sensu,
– obramowanie wykresów, obszarów wykresów czy nawet kolumn,
– kolory wypełniające przestrzenie na dashboardach,
– obramowanie tabeli
Pikselami, których znaczenie można szybko zmniejszyć stosując nienasycone kolory i jasne odcienie szarości, są:
– linie osi,
– granice między obszarami i sekcjami,
– niezbędne linie siatki,
– kolor wypełnienia.
2. Uwydatnienie pikseli z danymi
Piksele można uwypuklić poprzez umieszczenie w odpowiednim miejscu na ekranie.
Miejsce w lewym górnym rogu jest najcenniejszą powierzchnią na ekranie. Nigdy nie wolno go marnować na logo, przyciski nawigacyjne lub inne nieistotne elementy. Wynika to z faktu, że w większości języków zachodnich słowa drukowane są w kolejności od lewej do prawej i od góry do dołu.
Miejsce centralne jest naturalnym punktem skupiania uwagi, ale działa najlepiej, gdy jest wyróżnione (np. ramką).
Piksele można uwydatnić także poprzez dodanie wyróżnienia tylko w określonych przypadkach (np. poprzez zastosowanie ikon alarmu, świateł drogowych, trendu) lub poprzez zmianę jednego z poniższych atrybutów:
– intensywność koloru,
– rozmiar,
– grubość linii,
– kolor,
– orientacja,
– obramowanie,
– dodanie znacznika.