Macierz Boston Consulting Group powstała w 1969 r. Jest narzędziem graficznie prezentującym możliwości rozwoju przedsiębiorstwa. Na jej podstawie możemy podjąć decyzje dotyczące portfela posiadanych produktów. Stworzenie macierzy BCG przy użyciu wykresu bąbelkowego w Excelu jest banalnie proste.
Dane
Na macierzy BCG analizujemy czynniki przez nas kontrolowane (relatywny udział w rynku) i te, na które nie mamy wpływu (wzrost rynku w %). Dodatkowym wymiarem danych jest wielkość sprzedaży (zł), przedstawiona w postaci bąbelka. Relatywny udział w rynku oznacza stosunek naszego udziału do udziału największego konkurenta. Pierwszym krokiem jest przygotowanie danych zgodnie z poniższą tabelą:
Wykres
Mając poniższe dane wybieramy w Excelu wykres bąbelkowy. W oknie zaznaczania danych oznaczamy każdy produkt jako oddzielną serię, co umożliwi nam wyświetlenie nazw produktów na wykresie.
W rezultacie otrzymamy poniższy wykres:
Kluczem do stworzenia macierzy jest przesunięcie punktu przecięcia na środek. Eksperci z BCG sugerują umieszczenie środka w punkcie (1,0;10%), jednak punkt ten powinien w każdym przypadku dobierany indywidualnie, z uwzględnieniem specyfiki rynków. Klikamy zatem prawym przyciskiem na osi pionowej ->Formatuj oś -> Opcje osi -> Przecięcie z osią poziomą -> Wartość osi -> 0,1. Analogicznie postępujemy dla osi poziomej, ustawiając przecięcie na 0,1. Dodatkowo wybieramy dla niej opcję Wartości w kolejności odwrotnej.
Pozostaje jeszcze poprawić formatowanie (usunąć legendę, linie siatki, ujednolicić kolory bąbli, dodać etykiety danych – nazwy serii), dopisać nazwy osi i nazwy obszarów macierzy. Oto macierz BCG stworzona w Excelu:
Co dalej?
Konsultanci z Boston Consulting Group stwierdzili, że tylko zdywersyfikowana firma, posiadająca zrównoważony portfel, może wykorzystać swoje mocne strony, aby sfinansować możliwości rozwoju. W związku z tym w portfelu powinny się znaleźć:
- Gwiazdy z wysokim udziałem i potencjałem wzrostu, które zabezpieczą przyszłość,
- Dojne krowy, które dostarczą środki na ten przyszły wzrost,
- Znaki zapytania, które dzięki inwestycjom nadadzą się do przekształcenia w Gwiazdy.
Plik do pobrania
Tu można pobrać macierz BCG w Excelu, zawierającą omówiony przykład. Macierz została zaprojektowana dla 8 produktów (następne można dołożyć, dodając kolejne serie danych).
czy bedzie miał ten wykres zastosowanie przy innego rodzaju danych, np publikacje prasowe – wielkosc, wydzwiek, ekwiwalent reklamowy, istotność tytulu prasowego ?
Wykres bąbelkowy ma zastosowanie przy różnego rodzaju danych. Warunkiem jest, aby między danymi był związek. Dzięki temu wykresowi możemy pokazać 3 wymiary danych (oś x, oś y, wielkość bąbla). Należy przy tym pamiętać, że nie jesteśmy w stanie precyzyjnie ocenić wielkości bąbelków, więc ich użycie ma charakter poglądowy.
Mam pytanie. jak policzyc tempo wzrostu? wzgledem zmiany udzialow w rynku czy zmiany wartosci sprzedazy
Tempo wzrostu rynku liczy się na podstawie wartości sprzedaży całego rynku. Od wyniku z obecnego roku odejmujemy wynik z zeszłego roku i dzielimy przez wynik z zeszłego roku. Na tempo wzrostu mówi się też czasem dynamika.