Każdy analityk spotyka się czasem z sytuacją, w której jest zmuszony porównywać do siebie dane z bardzo dużego przedziału liczbowego. W przypadkach, gdy chcemy skupić się na dynamice, sprawdzi się użycie skali logarytmicznej, o której była mowa w artykule o skali logatymicznej. Jak wstawić ją w Excelu i jakie mamy do dyspozycji opcje?

Skala logarytmiczna – kiedy ją stosować?

Są dwa główne powody stosowania skali logarytmicznej. Pierwszym z nich jest prezentowanie danych w tych samych jednostkach, których wartości znacząco się od siebie różnią (jeśli mamy różne jednostki zalecane jest użycie wykresu z dwiema osiami). Drugim powodem jest chęć pokazania procentowej zmiany wielkości oraz chęć ich bezpośredniego porównania.

Która firma rośnie szybciej: A czy B?

Na pierwszy rzut oka przychody firma B rosną znacznie szybciej niż firmy A. I rzeczywiście nominalnie tak jest.

Co jednak ze stopą wzrostu? Wykres ten nie mówi nam nic o procentowym wzroście miesiąc do miesiąc (m/m). Nie jesteśmy w stanie tych informacji odczytać szybko z wykresu. Dla tego typu porównania najlepszym wykresem będzie właśnie wykres ze skalą logarytmiczną zamiast skali liniowej.

Jak wstawić skalę logarytmiczną w programie Excel?

Skalę osi możemy zmienić przez zaznaczenie jej, a następnie po kliknięciu prawym przyciskiem i rozwinięciu listy opcji, wybieramy Formatuj oś.

Wybieramy skalę logarytmiczną o jednostce podstawowej 10 – skala będzie wyliczona na podstawie logarytmu dziesiętnego, który był już przybliżany w artykule o skali logarytmicznej.

Wybór skali logarytmicznej zdecydowanie zmienił oś y. Kolejna wartość podziałki jest wynikiem mnożenia poprzedniej wartości przez 10, tj.  1x 10=10, 10×10=100, 100×10=1000 itd. – tak właśnie działa logarytm dziesiętny. Dzięki zmianie skali możemy porównywać stopę wzrostu. Co widzimy? Że obie firmy mają porównywalne stopy wzrostu, przy czym kąt nachylenia, bo na nim się skupiamy, jest minimalnie wyższy dla firmy A, co potwierdzają dane (średnia stopa wzrostu dla firmy A wynosi 11%, przy średniej 9% dla firmy B).

Skala logarytmiczna – stosować czy nie?

Podsumowując rozważania na temat skali logarytmicznej, stwierdzamy, że jest to skala, która nadaje się do stosowania dla wąskiego grona odbiorców – analityków, którzy będą wiedzieli o jej wadach i zaletach. W większości przypadków stosujmy skalę liniową.

Plik do pobrania

Tu możesz pobrać plik: skala logarytmiczna w Excelu.xlsx.