Wykres bąbelkowy umożliwia przedstawienie 3 serii danych jednocześnie – liczby są na nim reprezentowane na osi x, osi y oraz poprzez wielkość bąbelka. Prezentacja punktu w przestrzeni dwuwymiarowej na obu osiach umożliwia precyzyjne porównania między punktami i jest rozumiana dość intuicyjnie, zwłaszcza że wykresowi bąbelkowemu zwykle towarzyszą widoczne osie. Trudność pojawia się w momencie próby oszacowania pola powierzchni bąbelka, gdyż porównując ze sobą 2 elementy łatwo powiemy, który z nich jest większy, ale trudniej odczytać, o ile jest większy. Wobec powyższego wykorzystanie bąbelka jest obarczone pewnym ryzykiem i wymaga udostępnienia danych na żądanie.
Jeżeli w miejsce serii x i y wstawimy współrzędne geograficzne punktów (np. oddziały firmy), trzecią serię danych wykorzystamy do prezentacji liczb dotyczących tych miejsc (np. sprzedaż), a całość umieścimy na tle mapy, otrzymamy wykres bąbelkowy na mapie. Umożliwia on analizę tylko jednej serii danych o charakterze jednoznakowym (liczby tylko dodatnie lub tylko ujemne), np. przychody, koszty, liczba zamówień, liczba klientów itp. Jeżeli punkty nakładają się na siebie, zaleca się ich oddzielenie poprzez niewielką korektę współrzędnych.
Przygotowany w ten sposób diagram umożliwia analizę danych w odniesieniu do miejsca ich powstania, co rozszerza wachlarz możliwości analitycznych. Po pierwsze, zobaczymy w jakiej odległości od siebie są punkty i dostrzeżemy, czy są miejsca, gdzie punkty są skupione w bliskiej odległości lub czy są obszary występowania luk. Po drugie, możemy odnieść wyniki do różnic regionalnych – bliskości innych rynków (niemieckiego, czeskiego czy rosyjskiego), konkurencji na danym obszarze czy danych dostępnych w Internecie lub w GUS-ie (liczby mieszkańców, ich dochodów lub innych charakterystycznych dla danego rynku, np. w sektorze budowlanym – liczba uzyskanych pozwoleń na budowę).
Wykres bąbelkowy można wzbogacić o dodatkową serię danych, która będzie reprezentowana w postaci koloru poruszającego się na skali sekwencyjnej (jeden kolor o różnej intensywności) lub dywergencyjnej (dwa kolory o różnej intensywności). Zrozumienie działania tego wykresu wymaga trochę czasu, jednak po jego opanowaniu mamy do dyspozycji analizę powiązań między dwoma seriami danych, przy czym seria dla koloru może mieć jednocześnie wartości dodatnie i ujemne.
Załóżmy, że chcemy sprawdzić, jak mają się wyniki sprzedażowe rozsianych po Polsce oddziałów w odniesieniu do ich wyniku operacyjnego (liczonego jako różnica przychodów i kosztów). Przychody ze sprzedaży zostaną zaprezentowane w postaci bąbelka, a wynik operacyjny jako jego kolor. Jak czytać taki wykres? Im większy bąbelek tym wyższa sprzedaż w danym oddziale. Niebieski kolor oznacza dodatni wynik operacyjny (zysk), czerwony kolor odpowiada ujemnemu wynikowi (stracie). Im bardziej intensywny jest kolor tym zysk lub strata jest większa.
Naszą uwagę powinniśmy skupić w pierwszej kolejności na dużych bąbelkach, gdyż są to największe oddziały o kluczowym dla firmy znaczeniu. Duże niebieskie bąbelki oznaczają zyskowne oddziały („dojne krowy”), duże czerwone bąbelki pokazują oddziały, które pomimo wysokich obrotów nie przynoszą zysków. To na nich powinna skupić się analiza: ile ich jest, gdzie są ulokowane, z czego wynikają ich wyniki.
Podsumowując, wykres bąbelkowy na mapie stanowi potężne narzędzie do analizy i może być wykorzystywany przez firmy i organizacje o każdej specjalizacji.
Wykres bąbelkowy dostępny jest we wszystkich mapach Polski dostępnych w sekcji Produkty.
TRAGICZNE